Konişmento Nedir? Konişmentonun Türleri Nelerdir? Konişmento Nasıl Düzenlenir?

Adana Avukat, Adana Deniz Hukuku, Mersin Deniz Hukuku, İzmir Deniz Hukuku, Konişmento, Deniz Ticareti Hukuku, Senet, Taşıma Belgesi, Navlun, Deniz Taşımacılığı, Gemi, Avukat Mustafa Onur Kutlay, Avukat Nazan Akça Subaşı

 

Konişmento deniz ticareti ve deniz taşımacılığı hukukunda olmazsa olmaz belgelerdendir. Konişmentoyu tanımladan önce konişmentonun bir kıymetli evrak olduğunu belirtmemiz gerekmektedir.

 

Konişmento Nedir?

 

Bir taşıma sözleşmesinin yapıldığını ispatlayan,

 

Eşyanın taşıyan tarafından teslim alındığını veya gemiye yüklendiğini gösteren, 

 

Taşıyanın eşyayı, ancak onun ibrazı karşılığında teslimle yükümlü olduğu senettir.(TTK.m.1128/1)

 

Konişmento Türleri Nelerdir?

 

Tesellüm Konişmentosu: Yükletenin izniyle, taşınmak üzere teslim alınan fakat henüz gemiye yükletilmemiş olan eşya için “tesellüm konişmentosu” düzenlenebilir.

 

Yükleme Konişmentosu: Eşya gemiye alınır alınmaz taşıyan, onun teslim alındığı sırada verilmiş olan geçici makbuz veya tesellüm konişmentosunun geri verilmesi karşılığında yükletenin istediği kadar nüshada “yükleme konişmentosu” düzenlemekle yükümlüdür.

 

Yükleme Konişmentosu: Tesellüm konişmentosuna eşyanın ne zaman ve hangi gemiye yüklenmiş olduğuna dair şerh verildiği takdirde bu konişmento “yükleme konişmentosu” hükmündedir.(TTK.m.1228/2)

 

Konişmento Nasıl Düzenlenir? 

Konişmento, kaptan veya taşıyanın yahut kaptanın bu hususta yetkilendirdiği bir temsilcisi tarafından taşıyan ad ve hesabına düzenlenebilir.(TTK.m.1228/1)

 

Konişmento, nama, emre ve hamile yazılı olarak düzenlenebilir. Aksi kararlaştırılmadıkça yükletenin istemi üzerine konişmento gönderilenin emrine veya sadece emre olarak düzenlenir. Bu son hâlde “emre” yükletenin emrine demektir. Konişmento gönderilen sıfatıyla taşıyanın veya kaptanın namına da yazılı olabilir.(TTK.m.128/3)

 

Konişmentonun bütün nüshaları aynı metni içermeli ve her birinde kaç nüsha hâlinde düzenlendiği gösterilmelidir.(TTK.m.128/4)

 

Yükleten, istem üzerine, konişmentonun kendisi tarafından imzalanmış olan bir kopyasını taşıyana vermek zorundadır.(TTK.m.128/5)

 

Konişmentonun İçeriği

 

a) Yükletenin beyanına uygun olarak gemiye yüklenen veya yüklenmek üzere teslim alınan eşyanın genel olarak cinsini, tanınması için zorunlu olan işaretlerini, gerektiğinde tehlikeli eşya niteliğinde olup olmadığı hakkında açık bir bilgiyi, koli veya parça sayısı ile ağırlığını veya başka suretle ifade edilen miktarını.

 

b) Eşyanın haricen belli olan hâl ve durumunu.

 

c) Taşıyanın adı ve soyadını veya ticaret unvanını ve işletme merkezini.

 

d) Kaptanın adı ve soyadını.

 

e) Geminin adını ve tabiiyetini.

 

f) Yükletenin adı ve soyadını veya ticaret unvanını.

 

g) Yükleten tarafından bildirilmişse, gönderilenin adı ve soyadını veya ticaret unvanını.

 

h) Navlun sözleşmesine göre yükleme limanını ve taşıyanın eşyayı yükleme limanında teslim aldığı tarihi.

 

i) Navlun sözleşmesine göre boşaltma limanını veya buna ilişkin talimat alınacak yeri.

 

j) Konişmentonun düzenlendiği yer ve tarihi.

 

k) Taşıyan veya onu temsilen hareket eden kişinin imzasını.

 

l) Navlunun gönderilen tarafından ödeneceğine dair kayıtları, ödenecekse bunun miktarını.

 

m) Navlun sözleşmesinde açıkça kararlaştırılmışsa, eşyanın boşaltma limanında teslim olunacağı tarih ve süreyi.

 

n) Sorumluluk sınırlarını genişleten her şartı.

 

o) Taraflarca uygun görülen diğer kayıtları.

 

Bu unsurlardan birinin veya birkaçının taşımaması o senedin konişmento sayılmasını engellemez. ANCAK, Konişmento, bir taşıma sözleşmesinin yapıldığını ispatlaması, eşyanın taşıyan tarafından teslim alındığını veya gemiye yüklendiğini gösteren ve taşıyanın eşyayı, ancak onun ibrazı karşılığında teslimle yükümlü olduğu senet özelliği olmaz ise konişmento sayılmaz. (TTK.m.1129/2)