İş Hukukunda Arabuluculuk Nedir? Dava Şartı Arabuluculuk Nedir?

Adana Avukat, Adana İş Davaları, İş Mahkemeleri, İşe İade Davaları, İşçilik Alacakları, Arabuluculuk, Dava Şartı Arabuluculuk, İş Hukuku Arabuluculuğu, Zorunlu Arabuluculuk, Arabuluculuk Anlaşma Belgesi, Arabuluculuk Son Tutanak, Arabuluculuk Başvurusu, Arabuluculuk Başvuru Dilekçe Örneği, Kıdem Tazminatı, İhbar Tazminatı, Yıllık İzin, Fazla Mesai Ücreti, Ulusal Bayram ve Genel Tatil Ücreti, İş Kazası ve Meslek Hastalığı, Adana Arabuluculuk, Adana Arabuluculuk Bürosu, Adana Hukuk, Adana Hukuk Büroları, Adana İş Hukuku, Adana Tazminat Hukuku, Adana Ticaret Hukuku, Online Hukuki Danışmanlık, İnternet Avukatı, Online Avukatlık Hizmeti, Avukata Sor, Kutlay Hukuk Bürosu, Avukat Mustafa Onur Kutlay 

 

Arabululuculuk kurumu ülkemize 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ile 07.06.2012 tarihinde kabul edilmiştir. Söz konusu kanun 22.06.2012 tarihinde resmi gazetede yayımlanmış olup 22.06.2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu, ihtiyari olarak başka bir deyişle başvurması tarafların tercihine bağlı olarak özel hukuk uyuşmazlıkları için getirilmiştir. 

 

Ancak 01.01.2018 tarihinde yürürlüğe giren 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ile DAVA ŞARTI ARABULUCULUK yürürlüğe girmiştir. Dava şartı arabuluculuk 7036 sayılı Kanun'un 3.maddesinin 1'inci fıkrasında şöyle düzenlenmiştir: "Kanuna, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalarda, arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır."

 

Kanun hükmünden de anlaşılacağı üzere;

 

İşçilik alacakları(fazla çalışma ücreti, ücret alacağı, yıllık izin ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, vb alacaklar)

 

İşveren alacağı(maddi tazminat, manevi tazminat vb.)

 

Tazminatlar(kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, kötüniyet tazminatı, ayrımcılık tazminatı vb. tazminatlar)

 

İşe iade talepleri 

 

yönünden iş mahkemesine dava açmadan önce ARABULUCULUĞA BAŞVURMAK ŞARTTIR. 

 

DAVA ŞARTI ARABULUCULUĞA BAŞVURULMADAN DAVA AÇILIRSA NE OLUR? 

 

İşçilik alacakları, işveren alacakları, tazminatlar ve işe iade talepleri dava şartı arabuluculuğa başvurulmadan doğrudan dava yönüyle istenirse açılan dava, dava şartı yokluğundan usulden reddedilecektir. 

 

İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞINDEN KAYNAKLANAN TAZMİNAT TALEPLERİNDE DAVA ŞARTI ARABULUCULUK MEVCUT MUDUR?

 

7036 sayılı Kanun 3'üncü maddesinin 3'üncü fıkrası bu konuda şöyle düzenlenmiştir: "İş kazası veya meslek hastalığından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat ile bunlarla ilgili tespit, itiraz ve rücu davaları hakkında birinci fıkra hükmü uygulanmaz."

 

Kanun hükmünden anlaşılacağı üzere iş kazası veya meslek hastalığından kaynaklanan tazminat taleplerinde arabululucuğa başvurma zorunluluğu yoktur. İlgililer doğrudan iş mahkemesine dava açabilir.

 

DAVA ŞARTI ARABULUCULUĞA NASIL BAŞVURULUR?

 

6325 sayılı HUAK 18/A maddesinin ilgili fıkra hükümleri şöyledir:

 

4'üncü fıkra: "Başvuru, uyuşmazlığın konusuna göre yetkili mahkemenin bulunduğu yer arabuluculuk bürosuna, arabuluculuk bürosu kurulmayan yerlerde ise görevlendirilen yazı işleri müdürlüğüne yapılır."

 

5'inci fıkra: "Arabulucu, komisyon başkanlıklarına bildirilen listeden büro tarafından belirlenir. Ancak tarafların listede yer alan herhangi bir arabulucu üzerinde anlaşmaları hâlinde bu arabulucu görevlendirilir."

 

6'ıncı fıkra: "Başvuran taraf, kendisine ve elinde bulunması hâlinde karşı tarafa ait her türlü iletişim bilgisini arabuluculuk bürosuna verir. Büro, tarafların resmî kayıtlarda yer alan iletişim bilgilerini araştırmaya da yetkilidir. İlgili kurum ve kuruluşlar, büro tarafından talep edilen bilgi ve belgeleri vermekle yükümlüdür."

 

Yine 7036 sayılı Kanun'un 3'üncü maddesinin 5'inci fıkrası hükmü de şöyledir: "Başvuru karşı tarafın, karşı taraf birden fazla ise bunlardan birinin yerleşim yerindeki veya işin yapıldığı yerdeki arabuluculuk bürosuna, arabuluculuk bürosu kurulmayan yerlerde ise görevlendirilen yazı işleri müdürlüğüne yapılır."

 

İşçi-işveren uyuşmazlıklarında yetkili arabuluculuk bürosu iki tanedir:

 

1- İşin yapıldığı yerdeki arabuluculuk bürosu

 

2- Aleyhine başvurulan tarafın veya birden fazla taraf ise bu taraflardan birinin YERLEŞİM YERİNDEKİ arabuluculuk bürosuna başvurulur. 

 

Örneğin; A işçisi kıdem tazminatı talebini B işverenine karşı yöneltecek olursa, A işçisi ya işi yerine getirdiği yerdeki arabuluculuk bürosuna başvuracaktır ya da B işverenin adresinin bulunduğu yerdeki arabuluculuk bürosuna başvuracaktır. 

 

Başvuran taraf kendisinin ve elinde bulunması halinde karşı tarafın her türlü iletişim bilgisini ve adresini arabuluculuk bürosuna vermek zorundadır. Arabuluculk büroları da gerekli iletişim bilgilerini araştırmakla yetkilidir. 

 

Başvuru yapıldıktan sonra arabuluculuk bürosu, arabulucu görevlendirir. Tarafların üzerinde anlaştığı arabulucu varsa o arabulucu büro tarafından görevlendirilir. 

 

ARABULUCULUK GÖRÜŞMELERİ NE KADAR SÜREDE SONUÇLANDIRILIR? 

 

7036 sayılı Kanun'un 3'üncü fıkrasının 10'uncu maddesi şöyledir: "Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren üç hafta içinde sonuçlandırır. Bu süre zorunlu hâllerde arabulucu tarafından en fazla bir hafta uzatılabilir."

 

Kanun hükmünden görüleceği üzere arabulucu görevlendirildiği tarihten itibaren 3 HAFTA içinde sonuçlandırmalıdır. ZORUNLU HALLER SÖZ KONUSU İSE bu süre EN FAZLA 1 HAFTA UZATILABİLİR. Başka bir ifadeyle arabuluculuk süreci EN FAZLA 4 HAFTA İÇİNDE SONUÇLANDIRILMALIDIR. 

 

ARABULUCUK GÖRÜŞMELERİNE TARAFLARDAN BİRİSİ KATILMAZSA NE OLUR? 

 

7036 sayılı Kanun'un 3'üncü maddesinin 11 ve 12'inci fıkraları şöyledir:

 

11'inci fıkra "Arabulucu, taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması yahut yapılan görüşmeler sonucunda anlaşmaya varılması veya varılamaması hâllerinde arabuluculuk faaliyetini sona erdirir ve son tutanağı düzenleyerek durumu derhâl arabuluculuk bürosuna bildirir."

 

12'inci fıkra "Taraflardan birinin geçerli bir mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmaması sebebiyle arabuluculuk faaliyetinin sona ermesi durumunda toplantıya katılmayan taraf, son tutanakta belirtilir ve bu taraf davada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulur. Ayrıca bu taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmez. Her iki tarafın da ilk toplantıya katılmaması sebebiyle sona eren arabuluculuk faaliyeti üzerine açılacak davalarda tarafların yaptıkları yargılama giderleri kendi üzerlerinde bırakılır."

 

Taraflara ulaşılamaması veya tarafların arabuluculuk görüşmelerine katılmaması durumunda arabulucu, arabuluculuk faaliyetini sona erdirir ve son tutanağı düzenleyerek durumu derhal arabuluculuk bürosuna bildirir. 

 

ANCAK, İLK TOPLANTIYA taraflardan biri GEÇERLİ BİR MAZERET GÖSTERMEDEN katılmazsa, arabuluculuk faaliyeti sona erer ve katılmayan taraf ileride açacağı davada tamamen veya kısmen haklı çıksa bile yargılama giderlerinin tamamından sorumlu tutulur. Ayrıca taraf vekili olan avukatın lehine vekalet ücretine hükmedilmez. 

 

Her iki taraf da mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmaması halinde her açılacak davada tarafların yaptıkları yargılama giderleri kendi üzerlerinde bırakılır.

 

Bu nedenle tarafların ilk toplantıya katılması önemli bir husustur. Ancak ve ancak geçerli bir mazeret olduğu sürece taraflar ilk toplantıya katılmamalıdır. 

 

ARABULUCULUK SÜRECİNDE ANLAŞAMAMA HALİNDE SONUÇ NEDİR? 

 

Tarafların anlaşamaması halinde arabulucu tarafından anlaşamama tutanağı düzenlenir ve tutanak arabulucu, taraflar ve varsa taraf vekilleri tarafından imzalanır. Taraf veya vekillerden biri yahut tamamı tutanağı imzalamazsa sebebi belirtilmek üzere arabulucu tarafında tutanak imzalanır.

 

Arabuluculuk anlaşamama tutanağı düzenlendikten sonra yetkili iş mahkemesine dava açılacağı zaman dava dilekçesine anlaşamama tutanağının aslı veya arabulucu tarafından onaylı örneği eklenmelidir. Dava dilekçesinde anlaşamama tutanağı eklenmezse mahkeme davacı tarafa 1 haftalık kesin süre verir. Kesin süre içerisinde sunulmadığı takdirde dava usulden reddedilir. 

 

ARABULUCULUK SÜRECİNDE ANLAŞMA SAĞLANMASI HALİNDE SONUÇ NEDİR?

 

Tarafların anlaştığı hususlar açık bir şekilde son tutanağa belirtilir ve anlaşma belgesi düzenlenir. Anlaşma belgesine de tarafların anlaştığı konular, anlaşılan kalemler, miktarlar, ödeme yöntemleri, ödeme şekilleri ve ödemenin yapılacağı yer veya hesap numarası belirtilmelidir. 

 

Anlaşma belgesini; arabulucu, TÜM TARAFLAR ve TÜM TARAF VEKİLLERİ imzalar ise anlaşma belgesi İLAM NİTELİĞİNDEDİR. Şayet taraflardan veya vekillerden biri ya da tamamı imzalamazsa ise arabulucu tarafından sebebi belirtilmek üzere imzalanır. 

 

Keza, anlaşma belgesinde arabulucunun ve tarafların imzası varsa veya arabulucunun ve taraf vekillerinin imzası varsa ilam niteliğine haiz değildir. Ancak sulh hukuk mahkemesine İCRA EDİLEBİLİRLİK ŞERHİ talep edilerek İLAM NİTELİĞİNE HAİZ OLUR. 

 

İlam niteliğinde olan veya şerh alınarak ilam niteliğine sahip olan anlaşma belgesiyle karşı taraf aleyhine doğrudan ilamlı icra takibi yapılabilecektir. 

 

TARAFLARIN ANLAŞTIKLARI HUSUSLAR DAHA SONRA YARGILAMA KONUSU YAPILAMAZ. BAŞVURUCU, ANLAŞMAYA RAĞMEN ANLAŞMA KONULARI HAKKINDA DAVA YOLUNA GİDERSE, AÇILAN DAVA ESASTAN REDDEDİLİR. BU NEDENLE TARAFLARIN ARABULUCULUK GÖRÜŞMELERİNİ YÜRÜTÜRKEN AVUKATLA ÇALIŞMALARI ÇOK ÖNEMLİDİR.

 

ARABULUCULUK ÜCRETİNİ HANGİ TARAF KARŞILAR?

 

Anlaşamama halinde arabuluculuk ücretini taraflar karşılamaz. Arabulucunun ücreti Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenir. 

 

Anlaşma halinde ise arabuluculuk ücreti, Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesinin eki Arabuluculuk Ücret Tarifesinin İkinci Kısmına göre aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde karşılanır. Bu durumda ücret, Tarifenin Birinci Kısmında belirlenen iki saatlik ücret tutarından az olamaz. Taraflar arabuluculuk ücretinin hangi tarafça ödeneceği hususunu kararlaştırabilirler. Bu anlaşma, anlaşma belgesinde gösterilmelidir.

 

ARABULUCULUĞA BAŞVURU SÜRESİ VEYA ARABULUCULUK FAALİYETİNİN OLUMSUZ SONUÇLANMASINDAN SONRA DAVA AÇMA SÜRESİ NEDİR?

 

İşçilik alacaları ve tazminat talepleri mevcut ise kanunda düzenlenen zamanaşımı süreleri içerisinde arabuluculuğa başvurulmalıdır.

 

Şayet işe iade talebi söz konusu ise iş akdinin feshinin tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde arabuluculuğa başvurulmalıdır.

 

İşe iade talebinde tarafların anlaşamaması halinde SON TUTANAĞIN DÜZENLENİP, BAŞVURUCUYA TEBLİĞ EDİLDİĞİ TARİHTEN İTİBAREN 2 HAFTA İÇERİSİNDE İŞ MAHKEMESİNE İŞE İADE DAVASI AÇILMALIDIR.  

 

DAVA ŞARTI ARABULUCULUK BAŞVURU DİLEKÇE ÖRNEĞİ

     ... ARABULUCULUK BÜROSU’NA

 

 

BAŞVURAN ADI SOYADI_    : ....(TEL. NO:...................)

TC KİMLİK NO            : .....

ADRESİ                     : ....

 

VEKİLİ                     : ....

ADRESİ                    : ...

TELEFON NUMARASI        : ...

FAKS NUMARASI            : ...

MAİL ADRESİ            : ...

KARŞI TARAF /     : ...

Adresi                    :....

 

TELEFON NUMARASI        : ...
FAKS NUNAMARI            : ...

MAİL ADRESİ             :------------

KONUSU                 : İşe iade talebi varsa işe iade talebi yazılmalıdır. İşçilik alacakları ve tazminat talepleri varsa işçilik alacakları ve tazminat talepleri kalem kalem gösterilmelidir. Miktar belirtilmesine gerek yoktur. 

 

Talep Edilenler: (İşe İade Talebi Varsa şu hususlar yazılmalıdır: İşe İade İşe İade Sonrası Boşta Geçen Süre Ücreti  İşe Almama Tazminatı) 

 

Saygılarımızla. 

 

BAŞVURAN ....

VEKİLİ 

....

Ek-1 İşçinin Arabuluculukta Talep Edebileceği Kalemler Tablosu

Ek-2 Vekaletname 

 

 Kutlay Hukuk Bürosu, esas olarak Adana'da faaliyet göstermekle birlikte Adana, Mersin, Osmaniye, Hatay, Gaziantep, Kayseri, Kahramanmaraş, Ankara, İstanbul başta olmak üzere Türkiye'nin her ilinde faaliyet göstermektedir.