İdari Para Cezası, İdari Yaptırım Kararı ve Karara İtiraz Süreci

Adana Avukat, Adana Kabahatler Hukuku, Kabahatler Kanunu, İdari Para Cezası, İdari Yaptırım Kararı, Trafik Cezası, Trafik Cezasına İtiraz, Trafik Hukuku, Sulh Ceza Hakimliği, Tanık, Bilirkişi, Deliller, Dilekçe Örneği, Trafik Para Cezasına Nasıl İtiraz Edilir?, Avukat Mustafa Onur Kutlay, Avukat Nazan Akça Subaşı

 

İdari yaptırım kararı, idari para cezası, trafik cezası vb kabahatlere uygulanan yaptırım kararlarının veriliş şekli ve itiraz süreci 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nda düzenlenmiştir. 

 

İdari yaptırım kararının verilebilmesi için Kanun'da yazan unsurların bulunması gerekir. Özellike idari yaptırım kararına konu olan delillerin idari yaptırım kararında bulunması şarttır. 

 

İdari yaptırım kararına idari yaptırım kararı idare tarafından verilmişse sulh ceza hakimliğine, mahkeme tarafından verilmişse CMK'da belirtilen itiraz usulüne göre itiraz edilir.

 

İdari yaptırım kararına itiraz dilekçesinde, itiraza konu deliller açıkça bildirilir.

 

İdari Para Cezası-İdari Yaptırım İtirazında Tanık Dinlenir mi?

 

İtiraz eden taraf, tanık(şahit) deliline dayanabilir. İtiraz eden taraf, haklı sebeplerini belirttiği takdirde itirazı inceleyen hakim CMK hükümleri gereği tanık dinlemekle yükümlüdür. Ne yazık ki sulh ceza hakimliklerinde tanık dinlenmeden, idare lehine kararlar verilebilmektedir. Ancak bu durum kanuna açıkça aykırıdır. İtiraz eden taraf, tanık dinletebilir. İtirazı inceleyen merci bilirkişi incelemesi de yaptırabilir. 

 

İdari Yaptırım Kararı(KK.m.25)

 

İdarî yaptırım kararına ilişkin tutanakta;

 

a) Hakkında idarî yaptırım kararı verilen kişinin kimlik ve adresi,

 

b) İdarî yaptırım kararı verilmesini gerektiren kabahat fiili,

 

c) Bu fiilin işlendiğini ispata yarayacak bütün deliller,

 

d) Karar tarihi ve kararı veren kamu görevlilerinin kimliği,

 

Açık bir şekilde yazılır. Tutanakta, ayrıca kabahati oluşturan fiil, işlendiği yer ve zaman gösterilerek açıklanır.

 

İdari Yaptırım Kararlarının Bildirilmesi(KK.m.26)

 

İdarî yaptırım kararı, 11.2.1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre ilgili kişiye tebliğ edilir. Tebligat metninde bu karara karşı başvurulabilecek kanun yolu, mercii ve süresi açık bir şekilde belirtilir.

 

İdarî yaptırım kararının ilgili gerçek kişinin huzurunda verilmesi halinde tutanakta bu husus açıkça belirtilir. Bu karara karşı başvurabileceği kanun yolu, mercii ve süresine ilişkin olarak bilgilendirildikten sonra kişinin karar tutanağını imzalaması istenir. İmzadan kaçınılması halinde bu durum tutanakta açıkça belirtilir. Karar tutanağının bir örneği kişiye verilir.

 

Tüzel kişi hakkında verilen idarî yaptırım kararları her halde ilgili tüzel kişiye tebliğ edilir.

 

İdari yaptırım kararları, Maliye Bakanlığı ile idari yaptırım kararı verenler arasında yapılacak protokoller çerçevesinde, kararı verenler adına 213 sayılı Kanunun 107/A maddesi hükümlerine göre kurulan teknik altyapı kullanılmak suretiyle Maliye Bakanlığı tarafından elektronik ortamda tebliğ edilebilir. Elektronik ortamda yapılan tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır. Bu şekilde yapılan tebligatlar, birinci fıkra kapsamındaki tebliğ yerine geçer.

 

İdari Yaptırım Kararlarına Karşı Başvuru Yolu(KK.m.27)

 

İdarî para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin idarî yaptırım kararına karşı, kararın tebliği veya tefhimi tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde, sulh ceza mahkemesine başvurulabilir. Bu süre içinde başvurunun yapılmamış olması halinde idarî yaptırım kararı kesinleşir.

 

Mücbir sebebin varlığı dolayısıyla bu sürenin geçirilmiş olması halinde bu sebebin ortadan kalktığı tarihten itibaren en geç yedi gün içinde karara karşı başvuruda bulunulabilir. Bu başvuru, kararın kesinleşmesini engellemez; ancak, mahkeme yerine getirmeyi durdurabilir.

 

Başvuru, bizzat kanunî temsilci veya avukat tarafından sulh ceza mahkemesine verilecek bir dilekçe ile yapılır. Başvuru dilekçesi, iki nüsha olarak verilir.  

 

Başvuru dilekçesinde, idarî yaptırım kararına ilişkin bilgiler, bu karara karşı ileri sürülen deliller açık bir şekilde gösterilir. Dilekçede ayrıca, başvurunun süresinde yapılmasını engelleyen mücbir sebep dayanaklarıyla gösterilir.

 

İdarî yaptırım kararının mahkeme tarafından verilmesi halinde, bu karara karşı ancak itiraz yoluna gidilebilir.

 

Soruşturma konusu fiilin suç değil de kabahat oluşturduğu gerekçesiyle idarî yaptırım kararı verilmesi halinde; kovuşturmaya yer olmadığı kararına itiraz edildiği takdirde, idarî yaptırım kararına karşı başvuru da bu itiraz merciinde incelenir.

 

Kovuşturma konusu fiilin suç değil de kabahat oluşturduğu gerekçesiyle idarî yaptırım kararı verilmesi halinde; fiilin suç oluşturmaması nedeniyle verilen beraat kararına karşı kanun yoluna gidildiği takdirde, idarî yaptırım kararına karşı itiraz da bu kanun yolu merciinde incelenir. 

 

İdarî yaptırım kararının verildiği işlem kapsamında aynı kişi ile ilgili olarak idarî yargının görev alanına giren kararların da verilmiş olması halinde; idarî yaptırım kararına ilişkin hukuka aykırılık iddiaları bu işlemin iptali talebiyle birlikte idarî yargı merciinde görülür.

 

İtiraz Başvurusunun İncelenmesi (KK.m.28)

 

Başvuru üzerine mahkemece yapılan ön inceleme sonucunda;

 

a) Yetkili olmadığının anlaşılması halinde dosyanın yetkili sulh ceza mahkemesine gönderilmesine,

 

b) Başvurunun süresi içinde yapılmadığının, başvuru konusu idarî yaptırım kararının sulh ceza mahkemesinde incelenebilecek kararlardan olmadığının veya başvuranın buna hakkı bulunmadığının anlaşılması halinde, bu nedenlerle başvurunun reddine,

 

c) (a) ve (b) bentlerinde sayılan nedenlerin bulunmaması halinde başvurunun usulden kabulüne, Karar verilir.

 

Başvurunun usulden kabulü halinde mahkeme dilekçenin bir örneğini ilgili kamu kurum ve kuruluşuna tebliğ eder.

 

İlgili kamu kurum ve kuruluşu, başvuru dilekçesinin tebliği tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde mahkemeye cevap verir. Başvuru konusu idarî yaptırıma ilişkin işlem dosyasının tamamının bir örneği, cevap dilekçesi ile birlikte mahkemeye verilir. Mahkeme, işlem dosyasının aslını da ilgili kamu kurum ve kuruluşundan isteyebilir. Cevap dilekçesi, idarî yaptırım kararına karşı başvuruda bulunan kişi sayısından bir fazla nüsha olarak verilir.

 

Mahkeme, başvuruda bulunan kişilere cevap dilekçesinin bir örneğini tebliğ eder; talep üzerine veya re'sen tarafları çağırarak belli bir gün ve saatte dinleyebilir. Dinleme için belirlenen günle tebligatın yapılacağı gün arasında en az bir haftalık zaman olmasına dikkat edilir. Dinleme sırasında taraflar veya avukatları hazır bulunur. Mazeretsiz olarak hazır bulunmama, yokluklarında karar verilmesine engel değildir. Bu husus, tebligat yazısında açıkça belirtilir.

 

Ceza Muhakemesi Kanununun tanıklığa, bilirkişi incelemesine ve keşfe ilişkin hükümleri, bu başvuru ile ilgili olarak da uygulanır.

 

Dinlemede sırasıyla; hazır bulunan başvuru sahibi ve avukatı, ilgili kamu kurum ve kuruluşunun temsilcisi, varsa tanıklar dinlenir, bilirkişi raporu okunur, diğer deliller ortaya konulur.

 

Mahkeme, ilgilileri dinledikten ve bütün delilleri ortaya koyduktan sonra aleyhinde idarî yaptırım kararı verilen ve hazır bulunan tarafa son sözünü sorar. Son söz hakkı, aleyhinde idarî yaptırım kararı verilen tarafın kanunî temsilcisi veya avukatı tarafından da kullanılabilir. Mahkeme son kararını hazır bulunan tarafların huzurunda açıklar.

 

Mahkeme, son karar olarak idarî yaptırım kararının;

 

a) Hukuka uygun olması nedeniyle, "başvurunun reddine",

 

b) Hukuka aykırı olması nedeniyle, "idarî yaptırım kararının kaldırılmasına", Karar verir.

 

İdarî para cezasının alt ve üst sınırının kanunda gösterildiği kabahatler dolayısıyla verilmiş idarî para cezasına karşı başvuruda bulunulması halinde, mahkeme idarî para cezasının miktarında değişiklik yaparak da başvurunun kabulüne karar verebilir.

 

Üçbin Türk Lirası dahil idarî para cezalarına karşı başvuru üzerine verilen kararlar kesindir.

 

Sulh Ceza Hakimliği veya Mahkeme Kararlarına Karşı İtiraz(KK.m.29)

 

Mahkemenin verdiği son karara karşı, Ceza Muhakemesi Kanununa göre itiraz edilebilir. Bu itiraz, kararın tebliği tarihten itibaren en geç yedi gün içinde yapılır. 

 

İtirazla ilgili karar, dosya üzerinden inceleme yapılarak verilir.

 

Mahkeme, her bir itirazla ilgili olarak “itirazın kabulüne” veya “itirazın reddine” karar verir.

 

Mahkemenin verdiği karar taraflara tebliğ edilir. Vekil olarak avukatla temsil edilme halinde ayrıca taraflara tebligat yapılmaz.

 

İdarî yaptırım kararının ağır ceza mahkemesi tarafından verilmesi halinde bu karara karşı Ceza Muhakemesi Kanununa göre itiraz edilebilir.

 

 

Örnek Dilekçe

 

... Sulh Ceza Hakimliği'ne

 

İtiraz Eden: ....

 

Vekili: ....

 

Kurum: ... Emniyet Müdürlüğü

 

Konu: Trafik para cezasına itirazlarımız

 

Açıklamalar

 

1- İdare, müvekkile trafikte seyir halindeyken cep telefonu ile konuştuğu sebebiyle ceza vermiştir. 

 

2- Müvekkil o tarihte ve o saatte trafiğe çıkmamıştır. Trafiğe çıkmadığı için telefonla konuşması mümkün değildir. Buna ilişkin idari yaptırım kararında hiçbir MOBESE, kamera vb. görüntü mevcut değildir. İtiraz edenin .... no'lu GSM hattına ait HTS kayıtları da celp edildiğinde müvekkilin işyerinde olduğu, trafikte olmadığı ortaya çıkacaktır. Müvekkil ... adresinde ... işyerinde mühendis olarak çalışmaktadır.

 

3- Müvekkil o tarih ve saatte işyerindedir. İşyeri arkadaşları .... adlı kişi ile ... adlı kişi tanıktır. Bu kişileri tanık olarak dinletme talebimiz vardır.

 

Belirtmiş olduğumuz nedenlerle idari para cezasına itiraz etme zorunluluğu doğmuştur.

 

HUKUKİ NEDENLER: Kabahatler Kanunu, CMK ve her türlü mevzuat.

 

HUKUKİ DELİLLER: Tanık, Bilirkişi, HTS kayıtları ve her türlü delil.

 

İSTEM VE SONUÇ: Yukarıda açıklanan ve re'sen gözetilecek diğer nedenlerle, ... tarihli trafik para cezasının kaldırılmasına yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini vekaleten saygılarımızla arz ve talep ederiz.

 

İtiraz Eden Vekili

...