Gelir Vergisi Nedir? Gelir Vergisi Mükellefleri Kimlerdir?
Adana Avukat, Adana Vergi Hukuku, Mersin Vergi Hukuku, İstanbul Vergi Hukuku, İzmir Vergi Hukuku, Gaziantep Vergi Hukuku, Kayseri Vergi Hukuku, Hatay Vergi Hukuku, Gelir Vergisi, Mükellef, İstisna, Muafiyet, Kurumlar Vergisi, KDV, MTV, ÖTV, Damga Vergisi, Ticari Kazanç, Zirai Kazanç, Serbest Meslek Kazancı, Menkul Sermaye İradı, Gayri Menkul Sermaye İradı, Av. Mustafa Onur Kutlay, Av. Nazan Akça Subaşı
Gelir Vergisi Nedir?
Gerçek kişilerin gelirleri, gelir vergisine tabidir. Tüzel kişilerin gelirleri ise kurumlar vergisine tabidir. Gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların net tutarıdır. (193 sayılı GVK.m.1)
Gelir vergisi 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nda düzenlenmiştir.
Gelir Vergisine Konu Olan Gelirin Unsurları Nelerdir?
- Ticarî kazançlar
- Ziraî kazançlar
- Ücretler,
- Serbest meslek kazançları,
- Gayrimenkul sermaye iratları,
- Menkul sermaye iratları,
- Diğer kazanç ve iratlar
Gelir vergisine konu olan gelirin unsurlarıdır.
Yasada aksine bir hüküm olmadığı sürece bu kazanç ve iratlar gelirin tespit edilmesinde gerçek ve net miktarları gözetilecektir. (GVK.m.2)
Tam Mükellefiyet(GVK.m.3)
Şu kategoride yer alanlar tam mükellef olup Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri irat ve kazançların tamamı üzerinden vergilendirilirler:
1- Türkiye'de yerleşmiş olanlar;
Türk Medeni Kanunu'na göre ikametgahı Türkiye'de bulunanlar ile bir takvim yılı içinde Türkiye'de devamlı olarak 6 aydan fazla oturanlar Türkiye'de yerleşmiş kimselerdir. Türkiye'de 1 takvim yılı içinde devamlı olarak 6 aydan fazla oturanların geçici ayrılmaları oturma süresini kesmeyecektir.(GVK.m.4)
ANCAK; Belli ve geçici görev veya iş için Türkiye'ye gelen iş, ilim ve fen adamları, uzmanlar, memurlar, basın ve yayın muhabirleri ve durumları bunlara benzeyen diğer kimselerle tahsil veya tedavi veya istirahat veya seyahat amacıyla gelenler İLE Tutukluk, hükümlülük veya hastalık gibi elde olmıyan sebeplerle Türkiye'de alıkonulmuş veya kalmış olanlar Türkiye'de yerleşmiş sayılmayacaktır.(GVK.m.5)
2- Resmi daire ve müesseselere veya merkezi Türkiye'de bulunan teşekkül ve teşebbüslere bağlı olup adı geçen daire, müessese,teşekkül ve teşebbüslerin işleri dolayısiyle yabancı memleketlerde oturan Türk vatandaşları
Pek tabi bu kapsamnda olanların, bulundukları memleketlerde elde ettikleri kazanç ve iratları dolayısiyle Gelir Vergisine veya benzeri bir vergiye tabi tutulmuş bulunanlar, mezkür kazanç ve iratları üzerinden ayrıca vergilendirilmezler.
Dar Mükellefiyet(GVK.m.6)
Türkiye'de yerleşmiş olmayan gerçek kişiler sadece Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirilirler.
Kazanç ve İratlar Türkiye'de şu koşullarda elde edilir.(GVK.m.7)
- Ticari kazançlarda: Kazanç sahibinin Türkiye'de işyerinin olması veya daimi temsilci bulundurması ve kazancın bu yerlerde veya bu temsilciler vasıtasiyle sağlanması gerekir.
Bu şartları haiz olsalar dahi iş merkezi Türkiye'de bulunmayanlardan, ihraç edilmek üzere Türkiye'de satın aldıkları veya imal ettikleri malları Türkiye'de satmaksızın yabancı memleketlere gönderenlerin bu işlerden doğan kazançları Türkiye'de elde edilmiş sayılmaz.
Türkiye'de satmaktan amaç, alıcı veya satıcının veya her ikisinin Türkiye'de olması veya satış aktinin Türkiye'de yapılmış olmasıdır. İş merkezinden amaç ise, iş bakımından muamelelerin bilfiil toplandığı ve idare edildiği merkezdir.
- Zirai kazançlarda: Zirai faaliyetlerin Türkiye'de icra edilmesi gerekir.
- Ücretlerde; Hizmetin Türkiye'de ifa edilmiş veya edilmekte olması veya Türkiye'de değerlendirilmesi ile Türkiye'de kain müesseselerin idare meclisi başkan ve üyelerin, denetçilerine, tasfiye memurlarına ait huzur hakkı, aidat, ikramiye ve benzerlerinin Türkiye'de değerlendirilmesi gerekir.
- Serbest meslek kazançlarında: Serbest meslek faaliyetlerinin Türkiye'de icra edilmesi veya Türkiye'de değerlendirilmesi gerekir.
-Gayrimenkul sermaye iratlarında: Gayrimenkulün Türkiye'de bulunması ve bu mahiyetteki mal ve hakların Türkiye'de kullanılması veya Türkiye'de değerlendirilmesi gerekir.
- Menkul sermaye iratlarında: Sermayenin Türkiye'de yatırılmış olması gerekir.
-Diğer kazanç ve iratlarda: Bu kazanç veya iratları doğuran işin veya muamelenin Türkiye'de ifa edilmesi veya Türkiye'de değerlendirilmesi;
Ücret, serbest meslek, gayrimenkul sermaye iradı ve diğer kazançlarda değerlendirmelerden amaç ödemenin Türkiye'de yapılması veya ödeme yabancı memlekette yapılmışsa, Türkiye'de ödeyenin veya nam ve hesabına ödeme yapılanın hesaplarına intikal ettirilmesi veya karından ayrılmasıdır.
